Spis treści:
Prawo budowlane nie definiuje w sposób jednoznaczny, czym jest wiata. Charakterystyka budowli tego typu została ustalona w orzeczeniu Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu w 2019 roku. Zgodnie z wyrokiem, wiata to konstrukcja oparta na słupach, a nie na zewnętrznych przegrodach. Zabudowanie wiaty maksymalnie trzema ścianami nie zmienia jej klasyfikacji jako budynku. Najważniejsza jest tu bowiem struktura, której słupy stanowią podstawowy element konstrukcyjny, podtrzymujący dach nad obiektem i łączący konstrukcję z gruntem bez ścian nośnych.
Do czego służy wiata?
Obowiązujące aktualnie przepisy nie precyzują ściśle przeznaczenia wiaty. Niemniej jednak powszechnie przyjmuje się, że jest to obiekt budowany powstający głównie na cele magazynowe lub handlowe. Te tzw. obiekty małej architektury są bardzo chętnie wybierane jako alternatywa dla garaży. Uogólniając – konstrukcja wiaty ma na celu ochronę przedmiotów lub obszarów przed wpływem niekorzystnych warunków atmosferycznych.
Jeżeli planuje się wiatę garażową murowaną, warto wiedzieć, że regulacje nie określają materiału, z jakiego musi być ona zbudowana. Wiata przykładowo na maszyny rolnicze może więc zostać zbudowana także z drewna czy ze stali.
Czy na budowę wiaty murowanej potrzebne jest zezwolenie?
Wraz z nowelizacją polskiego prawa budowlanego weszły w życie nowe regulacje dotyczące budowy wiaty bez konieczności uzyskiwania pozwolenia na budowę. Zgodnie z nimi nie ma aktualnie potrzeby uzyskiwania pozwolenia na budowę ani zgłaszania budowy wiaty o powierzchni zabudowy do 50 m2, jeśli znajduje się na działce, na której już znajduje się budynek mieszkalny lub działka ta jest przeznaczona pod budownictwo mieszkaniowe. Wybudować można maksymalnie dwie konstrukcje tego typu na każde 1000 m2 gruntu.
Na zgłoszenie bez projektu budowlanego wznieść można z kolei na każde 500 m2 maksymalnie dwie wiaty wolnostojące o powierzchni zabudowy do 35 m2.
W przypadku, gdy wiatę murowaną planuje się wykorzystać jako miejsce postojowe, konieczne jest przestrzeganie określonych warunków lokalizacyjnych. Minimalna odległość od granicy działki wynosi 3 m oraz 7 m od okien sąsiedniego budynku mieszkalnego. Zachowanie tych odległości nie jest wymagane jedynie dla zabudowy jednorodzinnej, jeśli niezadaszony parking obejmuje jedno lub dwa miejsca postojowe dla samochodów osobowych oraz dla zabudowy zagrodowej, jeśli wiaty stykają się z niezadaszonymi parkingami dla samochodów osobowych na przylegającej działce.
Kiedy należy zwrócić się z wnioskiem o pozwolenie na budowę wiaty?
W razie niespełniania powyższych warunków, w celu rozpoczęcia budowy wiaty niezbędne jest złożenie wniosku o pozwolenie na budowę. Obowiązku należy dopełnić, jeśli planowana wiata ma mieć metraż większy niż 50 m2. Istnieje konieczność złożenia wniosku w sytuacji, gdy na jednej działce zamierza się wznieść więcej niż dwie wiaty o powierzchni do 50 m2 na każde 1000 m2. Ponadto, jeśli planowana wiata ma zostać wzniesiona na terenie publicznym lub gdy będzie wywierać wpływ na sąsiednią nieruchomość należącą do innego właściciela, uzyskanie zgody odpowiednich organów administracyjnych jest również obligatoryjne.
Wiata rolnicza i wiata na drewno
Jeżeli będąc właścicielem gruntów rolnych lub leśnych, planuje się postawić na nich wiatę, należy liczyć się z tym, iż budowa budynku gospodarczego, drewnianej altany lub wiaty na takiej działce wymaga zmiany jej przeznaczenia na cele pozarolnicze. Oznacza to formalne wyłączenie jej z produkcji rolniczej lub leśnej.
Dodatkowe wymogi pojawiają się również, jeśli jedną z funkcji wiaty ma być też przechowywanie drewna. Budynki przeznaczone do jego magazynowania podlegają innym przepisom, takim jak np. zachowanie odległości co najmniej 4 m od granicy działki bądź zastosowanie ogniotrwałej przegrody od strony działki sąsiadującej.
Gdzie ubiegać się o pozwolenie na budowę?
W przypadku konieczności zgłoszenia zamiaru budowy wiaty, odpowiedni wniosek składa się w starostwie powiatowym lub urzędzie miasta.
Wymagane jest przedstawienie oświadczenia wnioskodawcy, potwierdzającego jego status jako właściciela działki oraz nieruchomości na niej zlokalizowanej. Wniosek musi być poparty planem zagospodarowania przestrzennego terenu, na którym znajduje się omawiana działka, a także aktualnymi warunkami zabudowy. Z tych dokumentów powinno jasno wynikać, że planowana budowa wiaty lub garażu jest zgodna z obowiązującymi przepisami oraz możliwa do realizacji na danym terenie. Niezbędne jest też dołączenie projektu budynku, podpisanego przez osobę posiadającą odpowiednie uprawnienia budowlane. Wniosek powinien również zawierać dokumentację przeciwpożarową i sanitarną.
Pozwolenie konserwatorskie
Planując budowę wiaty garażowej w obszarze zabytkowym lub jego sąsiedztwie, trzeba być przygotowanym na zwiększoną liczbę formalności związanych z tym procesem. W takich sytuacjach konieczne jest dołączenie do wniosku pozwolenia odpowiedniego wojewódzkiego konserwatora zabytków.
Zgodnie z art. 29 ust. 4 pkt 1 ustawy Prawo budowlane, każda wiata budowana przy obiekcie wpisanym do rejestru zabytków wymaga uzyskania pozwolenia na budowę. Natomiast zgodnie z art. 29 ust. 4 pkt 2 tej samej ustawy, wiaty budowane na obszarze objętym wpisem do rejestru zabytków, które w innym przypadku nie wymagałyby żadnych formalności, wymagają jedynie dokonania zgłoszenia odpowiedniemu organowi. Działania te mają na celu zachowanie integralności historycznej i kulturowej wartości obszaru zabytkowego oraz zapewnienie zgodności z przepisami prawa dotyczącymi ochrony zabytków.
Wiata garażowa murowana – zalety
Nowoczesna wiata stanowi opłacalną alternatywę, rozwiązującą problemy z miejscem parkingowym. Szczególnie zachęcający dla wielu inwestorów jest fakt, że koszty wynikające z budowy wiaty garażowej murowanej są zwykle niższe od generowanych przez tradycyjny garaż.
Przy spełnieniu określonych warunków, dodatkową korzyścią płynącą ze zdecydowania się na wiatę jest uniknięcie uciążliwych formalności biurokratycznych. Uproszczenie przez ustawodawcę procesu pozwala zaoszczędzić czas i wydatki związane z procedurami administracyjnymi, co stanowi niewątpliwy, dodatkowy atut tego rozwiązania.
