Spis treści:
Dostępne obecnie na rynku okna dachowe charakteryzują się wysoką jakością wykonania i trwałością, ale też energooszczędnością. Przy okazji ich montaż jest o wiele prostszy niż w przypadku tradycyjnych przeszkleń pionowych. Kiedy planujemy montaż okna dachowego, warto znać najważniejsze zasady oraz kolejność postępowania. Za każdym razem trzeba też uwzględnić aspekty obowiązującego prawa. Inaczej bowiem sytuacja będzie wyglądała, gdy dopiero budujemy dom, inaczej też, kiedy budynek już od dawna istnieje. W tym drugim przypadku znaczenie ma również fakt, czy chodzi o wymianę okna, czy o stworzenie w dachu nowego otworu z widokiem na gwiazdy.
Perfekcja kluczem do szczelności
Montażem okien dachowych zajmują się odpowiednio przeszkoleni do tej pracy dekarze. W przypadku budowanych dopiero domów najlepiej robić to równolegle z kryciem połaci dachowej. To zmniejsza ryzyko nieszczelności i uszkodzeń. Samo osadzenie okna też będzie wtedy łatwiejsze. Nawet jeśli zdecydujemy się na to później, najważniejszą czynnością i tak pozostanie uszczelnienie styku z warstwami dachu. Trzeba to po prostu zrobić perfekcyjnie. Zanim jednak przejdzie się do momentu wstawiania okien, konieczne jest odpowiednie przygotowanie dachu do tej czynności.
Czynności wstępne, czyli głębokość ma znaczenie
Więźba, a więc drewniany szkielet dachu, powinna zostać pokryta membraną lub sztywnym deskowaniem. Następnie trzeba zamocować na nich ruszt z łat oraz kontrłat, pozostawiając miejsce na okno. Zapas membrany powinien dawać możliwość odwinięcia jej na łaty. Bywa też, że kładzie się na dach już część pokrycia końcowego, tutaj również trzeba pamiętać o pominięciu fragmentu na okno i wokół niego. Głębokość osadzenia okna należy odpowiednio dobrać, a następnie ocieplić ościeżnice. Te muszą być dokładnie wypoziomowane na łatach. Warto jeszcze włożyć w skrzydło okna w ościeżnicę w celu sprawdzenia, czy szczeliny pomiędzy elementami są równe.
Czynności montażowe – kolejność jest istotna
Kiedy ustalimy już dokładne miejsce osadzenia okna, czas wreszcie na zamocowanie ościeżnicy. Wszelkie nierówności pomogą zniwelować podkładki pod kątowniki montażowe. Przestrzeń między ościeżnicą a łatami należy ocieplić ramą izolacyjną. Następnie umieszczamy folię przeciwwilgociową wokół okna, szczelnie łącząc ją z membraną dachową. Bardzo ważną czynnością jest założenie kołnierza uszczelniającego. Aby spełniał on swoją funkcję, czyli skutecznie odprowadzał wodę, musi zostać dopasowany do wysokości oraz pokrycia dachu. Sam montaż okna dachowego odbywa się za pomocą dopasowanych kątowników. Przykręca się je wkrętami do łat montażowych lub bezpośrednio do krokwi. Do wykończenia wnęki okiennej od wewnątrz najlepiej użyć ramy montażowej (tzw. szpalety) lub prefabrykowanego stelażu w połączeniu z płytami gipsowo-kartonowymi.
Montaż obniżony
Okno może być zagłębione w dachu w różnym stopniu. Standardowo wystaje ono nieco ponad płaszczyznę pokrycia. Z kolei montaż obniżony sprawia, że okno jest na równym poziomie z dachem. Ma to również wpływ na lepsze parametry termoizolacyjne zmniejszając współczynnik cieplnej przenikalności. Minimalny kąt nachylenia dachu, w którym można zastosować montaż obniżony wynosi 20o. Sprawdzi się on zarówno przy pokryciach płaskich i tych o niskim profilu. Stosuje się tu takie same kątowniki jak w innych przypadkach, ale umieszcza się je w innym miejscu niż przy montażu standardowym. Okna montowane są bowiem w dachu o kilka centymetrów głębiej.
Blachodachówka a dachówka
Montaż okna w blachodachówce wymaga szczególnego podejścia. W tym przypadku najlepiej osadzić okna przed dokręceniem arkuszy blachy do rusztu. Jeśli planujemy dach pokryć dachówką, okno możemy zamontować w dowolnym momencie. To pokrycie bardzo łatwo jest zdemontować. Tutaj jednak również warto przestrzegać pewnych zasad. Istotne jest przede wszystkim odpowiednie wpasowanie okna. Pod nim bowiem powinien zmieścić się rząd dachówek pełnej wysokości. Najistotniejszą kwestią cały czas pozostaje szczelność i odpowiednia termoizolacja. W przypadku dopiero budowanego domu trzeba pamiętać również o tym, aby montaż okien odbywał się przed ociepleniem i pracami wykończeniowymi na poddaszu.
Montaż okna w istniejącym dachu
Kiedy chcemy w istniejący już dach wstawić nowe okno, musimy na początek dobrze rozplanować jego umiejscowienie, aby uniknąć niepotrzebnych komplikacji. Jeżeli jest to możliwe, należy je montować między krokwiami. Następnie trzeba wybrać odpowiednią wielkość okna. Dobrze jest, gdy ościeżnica będzie o ok. 5 cm węższa niż rozstaw krokwi, aby nie ingerować w konstrukcję dachu. Przy profilowanym pokryciu czasem konieczne jest ścięcie krawędzi dachówki lub sklepanie jej górnego brzegu, aby zapobiec zbieraniu się wody. Z kolei przy blachodachówce warto zamontować okno tak, aby jego dolna krawędź wypadała na ewentualnym łączeniu arkuszy blachy.
Jak przygotować otwór okienny?
Oczywiście nasze działanie na istniejącym już dachu też będzie nieco inne. Na początek trzeba przygotować otwór okienny. W tym celu należy rozciąć warstwy izolacyjne, czasem także łaty dachowe i wreszcie zdjąć pokrycie. W przypadku blachodachówki usunąć trzeba również dwa sąsiadujące arkusze. W wykonanym otworze warto zainstalować ramę izolacyjną. Dalsza część montażu przebiega już w sposób podobny, jak w przypadku budowanych dopiero domów. Jeśli używamy blachodachówki, musimy pamiętać, aby pierwszy z przyciętych arkuszy umieścić pod kołnierzem zamontowanego okna.
Aspekty prawne
Budując nowy dom posiadamy już pozwolenie od odpowiednich organów na jego budowę. Zgoda na montaż w dachu okien, gdy były one wcześniej uwzględnione w projekcie, nie jest więc wymagana. Komplikacje mogą pojawić się, kiedy planujemy wymienić istniejące w dachu okno na większe lub wstawić je w miejsce, w którym go nie było. Ingeruje to bowiem w konstrukcję i jest traktowane jako przebudowa. Zgodnie z aktualnymi zapisami ustawy Prawo budowlane, działanie takie wymaga wcześniejszego pozwolenia na budowę. Samego zgłoszenia do odpowiedniego urzędu wymagać będzie montaż okien dachowych bez zmian w konstrukcji, w przypadku budynków gospodarczych, a także gdy remont odbywa się na terenie wpisanym do rejestru zabytków czy przy wymianie okien w budynkach typu bliźniak.