Spis treści:
- 1 Przygotowanie projektu i lokalizacja obiektu
- 2 Wykop i przygotowanie podłoża
- 3 Murowanie ścian ziemianki z bloczków betonowych
- 4 Strop i wejście do ziemianki
- 5 Wentylacja i odprowadzenie wilgoci
- 6 Wykończenie wnętrza i wyposażenie ziemianki
- 7 Koszty budowy i czas realizacji
- 8 Ziemianka z bloczków betonowych – praktyczne zaplecze na długie lata
Ziemianka to sprawdzone rozwiązanie do długoterminowego przechowywania warzyw, przetworów i sprzętu, zwłaszcza na działkach bez dostępu do chłodzonego pomieszczenia. Przy odpowiednim wykonaniu zachowuje stałą temperaturę i wilgotność przez cały rok. Ze względu na wytrzymałość i odporność na nacisk gruntu, coraz częściej wybierana jest ziemianka z bloczków betonowych – materiału dostępnego, trwałego i łatwego w murowaniu. Jej budowę można zrealizować systemem gospodarczym, bez angażowania ciężkiego sprzętu i kosztownych technologii.
Zastanawiasz się, jak powinna przebiegać budowa ziemianki z bloczków betonowych, żeby nie przepuszczała wilgoci i nie wymagała napraw po pierwszej zimie? Sprawdź sprawdzony schemat działania – od wykopu po zasypanie skarpy.
Przygotowanie projektu i lokalizacja obiektu
Zanim rozpocznie się właściwa budowa ziemianki z bloczków betonowych, ważne jest wybranie odpowiedniego miejsca i przygotowanie koncepcji obiektu. Ziemianki nie powinno się lokować w strefie podmokłej ani na gruncie o niskiej przepuszczalności – optymalnie sprawdzi się lekki spadek z dala od linii wód gruntowych. Należy również uwzględnić kierunek spływu wody opadowej oraz możliwość wykonania drenażu.
Przy niewielkiej powierzchni zabudowy (do 35 m²) i braku trwałego połączenia z gruntem często wystarczy samo zgłoszenie, jednak każdy przypadek warto zweryfikować z lokalnym urzędem. Projekt ziemianki powinien uwzględniać nie tylko wymiary wewnętrzne, ale też grubość ścian, lokalizację wejścia, stropu i kanałów wentylacyjnych. Dopiero po ustaleniu tych parametrów można przejść do wykonania wykopu.
Wykop i przygotowanie podłoża
Prace ziemne rozpoczyna się od wyznaczenia obrysu obiektu i usunięcia warstwy darni. Głębokość wykopu powinna uwzględniać zarówno wysokość wnętrza ziemianki, jak i grubość płyty dennej oraz stropu – standardowo przyjmuje się minimum 2 metry od poziomu gruntu. Dno należy wyrównać i zagęścić, a następnie wykonać warstwę odsączającą z żwiru lub tłucznia – minimum 15 cm grubości. W przypadku gruntów spoistych warto dodać podsypkę piaskowo-cementową, która ustabilizuje podłoże i poprawi odwodnienie. Przed betonowaniem warto rozłożyć folię budowlaną jako warstwę separacyjną. Całość musi być zabezpieczona przed obsypywaniem skarp – najlepiej za pomocą deskowania tymczasowego lub geowłókniny.
Murowanie ścian ziemianki z bloczków betonowych
Po związaniu płyty dennej można przystąpić do wznoszenia ścian. Do tego celu najlepiej sprawdzają się bloczki betonowe klasy B15 lub wyższej, o pełnej strukturze – zapewniają odpowiednią wytrzymałość na napór gruntu i są odporne na zawilgocenie. Mur układa się na zaprawie cementowej, z przesunięciem spoin pionowych w kolejnych warstwach. W narożnikach oraz w miejscach przyszłych przepustów instalacyjnych należy wprowadzić zbrojenie pionowe – pręty stalowe zatopione w zaprawie lub wkładane do bloczków drążonych zalewanych betonem.
Po wymurowaniu całości ścian zewnętrznych wykonuje się izolację przeciwwodną – najlepiej dwuwarstwową: najpierw masa bitumiczna, później folia kubełkowa osłaniająca całość przed naporem wilgotnego gruntu.
Strop i wejście do ziemianki
Strop w ziemiance pełni nie tylko funkcję nośną, ale również izolacyjną i przeciwwilgociową – dlatego musi być odpowiednio zaprojektowany. Najczęściej stosuje się konstrukcję żelbetową monolityczną lub prefabrykowane płyty kanałowe, osadzone na wieńcu obwodowym i zbrojone zgodnie z obciążeniem zasypowym. Przed nawiezieniem gruntu na strop należy ułożyć warstwę izolacji przeciwwodnej – np. dwie warstwy papy termozgrzewalnej lub membranę bitumiczną – oraz styropian ekstrudowany XPS jako warstwę docieplającą. Na całość wysypuje się minimum 30-40 cm gruntu rodzimego, formując łagodne nachylenie dla odpływu wody.
Wejście do ziemianki powinno być wykonane ze schodów betonowych lub prefabrykatów, z zachowaniem odpływu wody przy progu. Montaż drzwi metalowych lub drewnianych poprzedza obmurowanie otworu i wykonanie opaski z betonu wokół wejścia.
Wentylacja i odprowadzenie wilgoci
Prawidłowa wentylacja w ziemiance to warunek utrzymania stabilnego mikroklimatu i zabezpieczenia wnętrza przed zawilgoceniem oraz rozwojem pleśni. Najczęściej stosuje się system grawitacyjny oparty na dwóch przewodach – nawiewnym i wywiewnym – wykonanych z rur PVC lub stalowych. Przewód wlotowy umieszcza się nisko, przy posadzce, najlepiej od strony północnej – natomiast wywiewny powinien wychodzić pionowo przez strop i zakończyć się na minimum 0,5 m nad poziomem gruntu. Rury należy zaizolować, aby uniknąć skraplania pary wodnej.
Dodatkowo wokół obiektu warto wykonać opaskę drenażową z rur perforowanych, ułożonych na warstwie żwiru i otulonych geowłókniną. Taki system odbiera wodę opadową oraz gruntową i odprowadza ją do studni chłonnej lub rowu. W gruntach o podwyższonej wilgotności można też zastosować wewnętrzną hydroizolację mineralną – nakładaną na ściany przed wykończeniem.
Wykończenie wnętrza i wyposażenie ziemianki
Po zabezpieczeniu konstrukcji przed wilgocią i wykonaniu wszystkich instalacji można przejść do prac wykończeniowych wewnątrz komory. Ściany najczęściej tynkuje się zaprawą cementowo-wapienną o zwiększonej odporności na zawilgocenie – alternatywnie stosuje się płyty cementowe mocowane na ruszcie stalowym, co pozwala uniknąć mokrych robót. Posadzkę najlepiej wykonać z betonu zatartego na gładko lub ułożyć płyty chodnikowe na podsypce stabilizującej.
Dla poprawy komfortu przechowywania możesz zamontować regały z metalu lub drewna o impregnacji przeciwgrzybicznej, a na suficie zainstalować źródło światła – najczęściej zasilane z akumulatora lub instalacji solarnej. W newralgicznych punktach warto zabezpieczyć wnętrze przed dostępem gryzoni – przez siatki wentylacyjne z drobnym oczkiem i uszczelnione progi. Całość należy utrzymać w porządku technicznym – bez zbędnych materiałów, które mogłyby gromadzić wilgoć lub utrudniać cyrkulację powietrza.
Koszty budowy i czas realizacji
Budowa ziemianki z bloczków betonowych nie wymaga dużych nakładów finansowych, jednak końcowa wycena zależy od wielu czynników – głębokości posadowienia, rodzaju stropu, sposobu izolacji i lokalnych warunków gruntowych. Przy konstrukcji o powierzchni użytkowej ok. 8-10 m² i standardowej wysokości, koszt materiałów (bloczek betonowy, cement, zbrojenie, izolacje, prefabrykaty stropowe, drzwi, rury wentylacyjne) zamyka się zazwyczaj w przedziale 10-18 tys. zł. Do tego dochodzą ewentualne wydatki na narzędzia, robociznę lub wynajem sprzętu do wykopu.
Czas wykonania zależy od trybu prac – samodzielnie można zrealizować całość w ciągu 4-6 tygodni, natomiast z pomocą ekipy doświadczonych wykonawców – nawet w mniej niż 14 dni roboczych. Decydując się na taki obiekt, warto zostawić sobie bufor czasowy na ewentualne przerwy technologiczne i nieprzewidziane utrudnienia gruntowe.
Ziemianka z bloczków betonowych – praktyczne zaplecze na długie lata
Ziemianka z bloczków betonowych to solidna konstrukcja, która przy dobrze zaprojektowanym układzie ścian, stropu i wentylacji zapewni stabilne warunki przechowywania bez konieczności stosowania dodatkowego chłodzenia. Odpowiednie przygotowanie podłoża, izolacja przeciwwodna i przemyślany układ wnętrza sprawiają, że obiekt może służyć nie tylko jako spiżarnia, ale również jako awaryjne zaplecze techniczne. W porównaniu do gotowych rozwiązań z tworzyw sztucznych budowa ziemianki z bloczków betonowych daje większą trwałość, odporność na uszkodzenia mechaniczne i łatwość modernizacji w przyszłości.